Pod koniec maja 2024 r. Rządowe Centrum Legislacji opublikowało pełną treść projektu ustawy mającą na celu kompleksową regulację sytuacji cudzoziemców na polskim rynku pracy.
Autorzy dokumentu wskazują na nieścisłość aktualnie obowiązujących przepisów, nadmierną biurokrację procedury legalizacji zatrudnienia oraz brak realnego zaspokajania potrzeb rynku pracy, czego konsekwencją są liczne przypadki nadużyć przepisów oraz łamania praw cudzoziemców.
Naprawić te mankamenty ma ustawa o dostępie cudzoziemców do rynku pracy, której termin przyjęcia przez Radę Ministrów został zaplanowany na III kwartał 2024 r., a wejście w życie jej przepisów — 1 stycznia 2025 r.
Problem: czas trwania procedury legalizacji zatrudnienia cudzoziemców
Rozwiązanie: pełna elektronizacja
Za pośrednictwem systemu praca.gov.pl projekt ustawy zapewnia możliwość złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pracę oraz uzyskania informacji o statusie sprawy.
Założenie konta w systemie będzie obowiązkowe, gdyż organ doręczy za jego pośrednictwem wszystkie decyzje administracyjne dotyczące danej sprawy.
Ewentualne odwołanie się od nich również będzie możliwe wyłącznie elektronicznie.
Ponadto zaprojektowane jest funkcjonowanie kilku aplikacji, które połączą system praca.gov.pl z poszczególnymi rejestrami, np. ZUS, KRK, SG.
W ramach cyfryzacji zostanie stworzona baza wynagrodzeń umożliwiająca porównanie wynagrodzenia proponowanego cudzoziemcowi do wynagrodzeń oferowanych na lokalnym rynku pracy.
Zamierzony skutek: dynamizacja procedury, szybszy przepływ informacji pomiędzy organami publicznymi oraz możliwość pozyskania danych dotyczących wjazdu i pobytu cudzoziemca w Polsce, jak również sprawdzenia faktu podjęcia bądź niepodjęcia przez niego pracy na podstawie udzielonego zezwolenia.
Problem: biurokratyzacja procedury legalizacji zatrudnienia cudzoziemców
Rozwiązanie: likwidacja wymogu przeprowadzenia tzw. test rynku pracy
Przy utrzymującej się relatywnie niskiej stopie bezrobocia testowanie rynku pracy w celu przedstawienia informacji starosty o bezrobotnych czy poszukujących pracę kandydatach, którzy by mogli podjąć pracę w danym zawodzie, stał się raczej barierą w procesie udzielenia zezwolenia na pracę.
Wobec czego projekt ustawy rezygnuje z tego etapu procedury, a na wypadek pogorszenia się sytuacji na lokalnym rynku pracy wprowadza zabezpieczenie, wyposażając starostów w uprawnienia do określania listy zawodów i rodzaju prac, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć zatrudnienie na terenie danego powiatu.
Zamierzony skutek: zmniejszenie barier administracyjnych procedury legalizacji zatrudnienia cudzoziemców
Problem: szara strefa polskiego rynku pracy
Rozwiązanie: zaostrzenie kar dla pracodawców dopuszczających się nieuczciwych praktyk rynkowych
Za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców grozić będzie kara grzywny w wysokości proporcjonalnej do liczby nielegalnie zatrudnionych osób w kwocie nie niższej niż 500 zł za jednego cudzoziemca.
Natomiast za niezachowanie formy pisemnej umowy zawartej z cudzoziemcem, czy też braku przedstawienia jej treści cudzoziemcowi w języku dla niego zrozumiałym — kara grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.
Ponadto zostanie podwyższona sankcja za naruszenie warunków zawarcia umowy z cudzoziemcem z 2 000 zł do 30 000 zł.
Rozwiązanie: doprecyzowanie przesłanek wydania oraz cofnięcia zezwolenia na pracę
Nieopłacanie składek ZUS, brak odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy, pozorny outsourcing, prowadzenie działalności głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu do Polski stanowią w myśl projektu przesłanki do odmowy udzielenia zezwolenia na pracę.
Jednocześnie projekt wprowadza nową pozytywną przesłankę udzielenia zezwolenia, tj. wymiar czasu pracy nie niższy niż ¼ etatu lub 40 godzin miesięcznie.
Udzielone wcześniej zezwolenie na pracę zostanie cofnięte w przypadku, gdy z okoliczności sprawy będzie wynikało, że jest ono wykorzystywane w innym niż ten, w którym zostało udzielone celu.
Ponadto do już udzielonych zezwoleń mają również zastosowanie ww. przesłanki odmowy udzielenia zezwolenia na pracę — gdy w czasie jego obowiązywania pracodawca nie dopełni obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne lub będzie zalegał z uiszczeniem podatków, chyba że wymieniony pracodawca został zwolniony z powyższego obowiązku.
Rozwiązanie: nowe zasady przeprowadzenia kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców
Rządowy projekt ustawy rozszerza uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy oraz Straży Granicznej w zakresie kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców.
Tego typu procedury będą mogły się odbywać bez wcześniejszej zapowiedzi oraz jednocześnie przez dwie instytucje kontrolne w różnym czy też jednakowym zakresie.
Ponadto wspomniana projektowana elektronizacja procedury legalizacji zatrudnienia cudzoziemców umożliwi PIP i SG weryfikację czy pracownik-cudzoziemiec faktycznie podjął i wykonywał pracę zgodnie z wydanym zezwoleniem.
Z rejestrów połączonych z systemem praca.gov.pl instytucje kontrolne uzyskają informacje na temat daty wjazdu i wyjazdu cudzoziemca z terytorium Polski oraz zgłoszeń pracodawcy o podjęciu bądź też niepodjęciu pracy, jak i sprawdzą, czy są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne.
Zamierzony skutek: redukcja skali naruszeń praw pracowników-cudzoziemców; usprawnienie polskiego rynku pracy w zakresie zatrudniania cudzoziemców.
***
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań lub wątpliwości związanych z problematyką wymiany prawa jazdy zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.
Zespół doświadczonych prawników, udzieli odpowiedzi na wszelkie pytania oferując profesjonalną pomoc prawną.
Korzystając z usług Kancelarii, mogą Państwo liczyć na profesjonalizm, rzetelność i zaangażowanie na każdym etapie współpracy.
Przygotowały:
Liudmyla Bartkiv
starsza doradczyni imigracyjna
Anna Myszko
asystentka imigracyjna
***
Umowa cywilnoprawna a umowa o pracę — uprawnienia PIP
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo do wnoszenia powództw w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy, a za zgodą osoby zainteresowanej, także uczestnictwo w postępowaniu przed sądem pracy.
Co istotne, samo powództwo o ustalenie stosunku pracy nie wymaga zgody osoby, na rzecz której inspektor występuje. Zgoda pracownika wymagana jest, jeżeli chodzi o wstąpienie inspektora do postępowania w sprawie [Czytaj dalej…]
