Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany

Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców został opublikowany w dniu 13 września 2022 roku.

Zgodnie z uzasadnieniem, projektowana ustawa ma na celu usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz ograniczenie występujących nadużyć.

W artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany, które zakłada projekt.

Pełna elektronizacja procedur

Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przewiduje pełną elektronizację procedury wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców – od złożenia wniosku, aż po odbiór decyzji.

Ustawodawca dąży w ten sposób do skrócenia terminów wydawania zezwoleń na pracę oraz usprawnienia procesu rozpatrywania spraw.

Środkiem do realizacji opisanego wyżej celu ma być – przede wszystkim – rozbudowa funkcjonalności systemu teleinformatycznego praca.gov.pl.

Jakie rozwiązania teleinformatyczne w procedurach związanych z zatrudnianiem cudzoziemców zakłada projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców?

Są to w szczególności:

• umożliwienie podmiotowi powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi kontaktu z organem wydającym zezwolenie na pracę lub przyjmującym oświadczenie za pośrednictwem portalu praca.gov.pl,
• umożliwienie złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pracę jedynie za pośrednictwem portalu praca.gov.pl,
• umożliwienie polskiemu podmiotowi zatrudniającemu złożenie oświadczenia zatrudnieniu cudzoziemca za pośrednictwem portalu praca.gov.pl,
• umożliwienie dostępu do określonych danych zgromadzonych w systemach Państwowej Inspekcji Pracy, Straży Granicznej czy Krajowego Rejestru Karnego,
• elektroniczne doręczanie decyzji wydawanych w postępowaniach o wydanie zezwoleń na pracę cudzoziemców podmiotom powierzającym wykonywanie pracy cudzoziemcom oraz umieszczanie ich na indywidualnym koncie.

Likwidacja testu rynku pracy

Na gruncie obowiązujących przepisów, przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pracę należy uzyskać od starosty informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy.

Jest to tzw. test rynku pracy. Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców nie przewiduje tego wymogu, co zdecydowanie przyspieszy i uprości procedurę wydania zezwolenia na pracę.

Usprawnienie procedur w przypadku kontynuacji pracy

Zgodnie z projektem ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, zlikwidowana zostanie odrębna regulacja przedłużenia zezwolenia na pracę.

Obecnie jest ono wydawane, gdy pracodawca kontynuuje powierzenie pracy cudzoziemcowi na tym samym stanowisku.

Na gruncie nowych przepisów, możliwa będzie kontynuacja pracy u tego samego pracodawcy, na tym samym stanowisku, jeśli wniosek o wydanie nowego zezwolenia na pracę zostanie złożony w okresie ważności udzielonego uprzednio zezwolenia na pracę.

Ulepszenie Centralnej Bazy Ofert Pracy

Centralna Baza Ofert Pracy (CBOP) to ogólnopolska baza ogłoszeń dostarczanych przez powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy.

Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przewiduje jej ulepszenie o funkcjonalność, która pomoże urzędom w ocenie wysokości wynagrodzeń cudzoziemców w porównaniu do kwot, które są oferowane na lokalnym rynku pracy.

W przypadku, gdy kwota wynagrodzenia wskazana we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę będzie niższa, niż ta w CBOP, system informatyczny automatycznie zweryfikuje wysokość wynagrodzenia i poinformuje wnioskodawcę o niespełnieniu warunku udzielenia zezwolenia na pracę.

Jeśli automatyczne porównanie wynagrodzeń nie będzie możliwe, wówczas wynagrodzenie będzie oceniane przez urzędnika.

Określenie minimalnego wymiaru pracy

Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców przewiduje również nową przesłankę udzielenia zezwolenia na pracę. Jest to wymóg, by wymiar czasu pracy nie był niższy niż ¼ etatu lub 10 godzin tygodniowo.

Proponowana regulacja ma na celu przeciwdziałanie nadużyciom ze strony nieuczciwych pracodawców, którzy uzyskują zezwolenia na pracę w niewielkim wymiarze czasu pracy, a powierzają pracę cudzoziemcom w pełnym wymiarze, wypłacając część wynagrodzenia w formie gotówkowej.

Zmiany w przepisach określających sposób wymiaru kary

Zgodnie z art. 76 projektu ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, wymiar kary grzywny za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca, wprowadzenie cudzoziemca w błąd i doprowadzenie do nielegalnego wykonywania pracy, żądanie korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy, a także wprowadzenie innej osoby w błąd i doprowadzenie do powierzenia cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy, będzie proporcjonalny do liczby cudzoziemców, którym nielegalnie powierzono pracę.

Termin wejścia ustawy w życie

Omawiany projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców zakłada, że wejdzie ona w życie jeszcze w bieżącym roku – po upływie 7 dni od dnia jej ogłoszenia.

Wskazany termin wynika z wymogu zrealizowania do końca 2022 roku kamieni milowych, które określone zostały w Krajowy Planie Odbudowy.

Wyjątek mają stanowić niektóre przepisy dotyczące systemów teleinformatycznych – wejdą one w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Opóźnienie to ma na celu umożliwienie dostosowania systemów teleinformatycznych wykorzystywanych w sprawach dotyczących zatrudniania cudzoziemców.

Podsumowanie

Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców stanowi odpowiedź na rosnące zainteresowanie pracodawców zatrudnianiem cudzoziemców.

Ustawodawca zakłada, że nowa ustawa będzie opierać się na dotychczasowych rozwiązaniach prawnych.

Wprowadzone zostaną jednak zmiany, które wywrą wpływ na poprawę funkcjonowania systemu dopuszczania cudzoziemców do polskiego rynku pracy na podstawie zezwolenia na pracę cudzoziemca.

          Przygotował:

          Piotr Sawicki
          adwokat

***

Nowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii nakłada na polskiego ustawodawcę obowiązek implementacji jej reguł do polskiego porządku prawnego.

Termin na wdrożenie odpowiednich zmian upłynął w dniu 17 grudnia 2021 r. [Czytaj dalej…]